Jak śpiewa o bikini, to nie może być serio

Jest – a właściwie bywa, bo w tym numerze nie ma, ale wróci we wrześniu – w „Gazecie Magnetofonowej“ rubryka, co się zwie „Jak nas słyszą tak nas słyszą”, w której chodzi o to, by człek z dalekiego świata, skonfrontowany z polską muzyką, powiedział o niej to i owo. Wiadomo, że to tylko pierwsze wrażenie, obserwacja pospieszna i pobieżna, ale czasem wychodzą ciekawe rzeczy, bo przepytywany nie zna lokalnego kontekstu, nie wie, kto tu jest świętą krową, a kto niedocenionym debiutantem. Puszczałem już polskie piosenki Fenneszowi, Johnowi Stanierowi z Battles, Maxowi Richterowi, Kirkowi z Crowbar i Andy’emu Bellowi z Ride i Oasis. I Youthowi, ale to jeszcze nie poszło…

Przypomniałem sobie dzisiaj, że pierwszy, pilotażowy odcinek tego serialu powstał dawno temu, w 2009 roku, w Mysłowicach. Udało mi się na 40 minut zamknąć w jednym pomieszczeniu z miłymi panami z Wire, by popuszczać im to i owo. Było zabawnie i miejscami zaskakująco. Chyba szkoda byłoby, gdyby ten tekst pozostał na zawsze na dysku mojego komputera, więc proszę, oto jest. Potraktujcie to przy okazji jako reklamę i OFFa (skład w tym roku moim zdaniem przepyszny), i „Gazety Magnetofonowej” (właśnie wydaliśmy nowy numer, ze „Sztuką” w tytule i można go tu zamawiać, do czego zachęcam). Bo Wire chyba nie trzeba reklamować, co nie?

Leniwy niedzielny poranek. Na śniadanie pyszna kawa w restauracji mysłowickiego hotelu „Trojak”, na drugie śniadanie – spotkanie z muzykami kultowej brytyjskiej formacji Wire, kilka godzin przed ich występem na Off Festivalu. Próbuję nałożyć Colinowi Newmanowi słuchawki na uszy, ale Graham Lewis, basista, protestuje. On też chce posłuchać polskiej muzyki. Wyciąga z plecaka głośnik podróżny, podłączam go do iPoda i zaczynamy. Colin odpowiada, Graham podpowiada.

Klaus Mitffoch – Klus Mitroh

To dla mnie bardzo trudne, bo nie wiem, o czym ten facet śpiewa. A sposób, w jaki zaaranżowano i zmiksowano ten numer, czyli wyeksponowany, głośny wokal, świadczy o tym, że to, o czym śpiewa jest ważne. W muzyce słychać wpływy The Cure, jest też coś z klimatu Stranglersów. Te akcenty na talerzach, tin-tin-tin, nie są fajne… Przez nie ich muzyka brzmi na 10 czy 15 lat starszą, niż jest w rzeczywistości.

Cóż, świeże nagranie to nie jest. 1985 rok.

Naprawdę? O, to wejście basu jest dobre!

Lider zespołu jest basistą.

No to już wiemy wszystko. (śmiech) To naprawdę słychać.

Republika – Śmierć w Bikini

Początek lat 80., prawda?

Zgadza się.

Znowu słychać inspiracje The Cure, może Roxy Music, wokalista chyba lubi też Davida Byrne’a. Zastanawia mnie ten dziwny rytm. Czuję, że tekst piosenki nie jest zbyt serio. Mam rację?

Tekst jest całkiem poważny, dotyczy skomplikowanych relacji damsko-męskich. Jest w tym też pewna dwuznaczność, bo…

O Boże, co on tu krzyczy?

Bikini.

Jak śpiewa o bikini, to nie może być całkiem serio. No, chyba, że chodzi o atol Bikini.

No właśnie.

Tak czy owak, już dziękuję. Wystarczy.

Homo Twist – Miasto Kraków

O, słyszę, że jesteśmy już w latach 90. Bardzo interesujące, naprawdę niezłe. Ten tekst na pewno jest po polsku?

Nie, tutaj wokalista śpiewa w wymyślonym przez siebie języku.

Bardzo ciekawe, to spiętrzenie twardych „r” znakomicie komponuje się z muzyką. Teraz już po polsku, prawda? I znowu mamy wokal bardzo głośno, jak w tym pierwszym kawałku. Pewnie jakiś ważny, polityczny tekst?

Lider tego zespołu był ulicznym poetą, który postanowił założyć rockowy zespół. To ich pierwsza płyta, sprzed 15 lat.

Współbrzmienie gitary i basu jest dość ciekawe, ale niestety, ten utwór więcej obiecuje, niż daje. [zaczyna się solówka] Och, co to jest? Nie lubię takich gitarowych zawijasów. OK, już dziękuję. To od dzisiaj jeden z moich ulubionych zespołów, ale proszę to wyłączyć. (śmiech) Myślę, że ten poeta powinien się skupić na pisaniu wierszy.

Apteka – Wiesz, rozumiesz

Ktoś tu się nasłuchał Prince’a. To bardzo trudny teren. Żeby się po nim swobodnie poruszać musisz być zajebiście dobry, bo Prince zbyt wysoko zawiesił poprzeczkę. Pewnie znowu tekst jest kluczem do tego numeru, bo bez niego to bardzo przeciętna piosenka. O, to było fajne! [próbuje naśladować Kodyma] E-e, e-ee… (śmiech) Ten funkujący perkusista też jest nienajgorszy.

Myslovitz – Dla ciebie

O, to jest dobre… Nikt tu nie odkrywa Ameryki, ale brzmi naprawdę intrygująco. Potrafią budować napięcie, wszystko w naturalny sposób ciąży do refrenu. To dziewczyna śpiewa?

Nie. Facet.

Równie dobrze mogłaby to być babka z altem. [głośne wejście drugiej gitary] Cholera, co to? (śmiech) Dziwna ta gitara, niepotrzebna. O, jest refren. Niestety, już nie tak dobry jak zwrotka. Wiesz, to nie jest problem tej piosenki, ani tego zespołu, ani tym bardziej polskiej muzyki, ale kłopot, z którym borykają się największe zespoły na świecie. Niezły pomysł na otwarcie numeru, świetnie budowane napięcie i refren, który nie staje na wysokości zadania. Ci tutaj w refrenie brzmią już jak każdy inny zespół z radia, szkoda. Wszystko przez myślenie, że refren to marchewka, że musi ci wynagrodzić czekanie na niego. Gówno prawda, cały numer powinien być wypłatą, nie czekaj z tym, co masz do powiedzenia do refrenu. Z drugiej strony, jak nie masz pomysłu na dobry refren, to go po prostu nie dawaj. Są sposoby, żeby go ominąć. Ale z wszystkich zespołów, które do tej pory słyszałem, ten jest i tak najbardziej pomysłowy.

To jest zespół Artura Rojka, szefa tego festiwalu.

Wiedziałem, że mi to zrobisz. Dlatego z taką nerwowością podszedłem do tych piosenek. (śmiech) W takim razie chciałbym powiedzieć, że to bardzo dobry zespół. Zresztą już muzyczny gust człowieka, który zorganizował ten festiwal, o czymś świadczy. Za bardzo kryję dupę? (śmiech) Dobra, dawaj następny kawałek…

Cool Kids Of Death – Hej chłopcze

O, to brzmi całkiem współcześnie. Poza tym, choć to polski zespół, nie są chyba nadmiernie przywiązani do lokalnej tradycji muzycznej. Tak grać może dzisiaj kapela z każdego zakątka świata. To z jednej strony zaleta, a z drugiej… Fajnie brzmi bas, to może być Rickenbacker. Nie grają niczego zbyt oczywistego, ale też niczego wyjątkowo oryginalnego. Niezłe, naprawdę niezłe. O czym on śpiewa?

Zwraca się bezpośrednio do słuchacza, wskazuje palcem i zmusza do odpowiedzi na niewygodne pytania. Jest dość arogancki, ale oni tak zawsze.

No i dobrze, prawidłowa postawa! To w muzyce ważna rzecz i podejście tych kolesi wyraźnie przebija przez muzykę. Dokładnie tak to odbieram, choć nie znam polskiego. Za postawę – najwyższa ocena.

Voo Voo – Leszek mi mówił

[robi przerażoną minę] Zaczęło się jak Creedence Clearwater Revival, a teraz jest jeszcze gorzej. (śmiech) Bardzo zwyczajne. Po prostu rockandrollowy standard, a przecież lata 50. już się skończyły… Nie ma w tym żadnego napięcia. Saksofon barytonowy? Nie lubię tego instrumentu. Dla mnie to zbyt tradycyjne. Najmniej oryginalne z wszystkich rzeczy, które dzisiaj puszczałeś.

 

Gaba Kulka – Hat, Meet Rabbit

No, nareszcie. Czekałem na odrobinę polskiego jazzu. Początek był świetny, teraz trochę za dużo się dzieje. Ten jej śpiew też mógłby być trochę mniej nerwowy, mniej poszarpany. Ale fajne, naprawdę dobra rzecz. Wielki talent.

Nie przypomina ci kogoś?

Nie bardzo. A powinna?

Niektórzy tu mówią, że zżyna z Kate Bush albo Tori Amos.

Oczywiście, takie porównanie zawsze przyjdzie ci do głowy, kiedy kobieta zacznie śpiewać w podobnym rejestrze. Ale to bardzo szowinistyczne podejście. Ta dziewczyna nie kopiuje Kate Bush, śpiewa własnym głosem.

Dezerter – Jeszcze nie zapomniałem

Fajny riff. Świetny patent z tymi pauzami. Wokalista przypomina mi kolesia z meksykańskiej kapeli Café Tacuba. Znasz ich? Dziwaczny zespół, grają właściwie wszystko. Mają też za sobą epizod punkowy i to naprawdę podobnie brzmiało. Kto to jest?

Jeden z pierwszych polskich zespołów punkrockowych. Już ze 30 lat tak grają…

Naprawdę? No to świetnie się starzeją! Zupełnie nie słychać, że to kapela, która zaczynała 30 lat temu. Niezłe. Przepraszam, było niezłe do tego momentu. Heavymetalowych solówek z zawijasami nigdy nie polubię. Po co im to było?

Ścianka – Białe wakacje

Jedna z gitar jest zbyt głośna w miksie, ale podoba mi się ten zespół. Wszystko pięknie osadzone w rytmie, takie ciężkie i czyste. Jak „Harvest” Neila Younga. Kiedy to nagrali?

Siedem lat temu.

Dzisiaj pewnie zrobiliby to inaczej. Choć trochę za dużo bluesa, to jest niezły postrockowy zespół. W ogóle dużo rocka mi dziś puszczałeś. Kiedy ostatnio byłem w Polsce, odniosłem wrażenie, że tu króluje techno.

Cóż, nie mam zbyt wiele techno w swoim iPodzie.

(śmiech) No tak, o tym nie pomyślałem. Z tego, co usłyszałem, wnoszę, że nie ma czegoś takiego jak polski sound. Po prostu macie lepsze i gorsze zespoły. Dobrze. Tak jest normalnie.

 

 

 

Winter Tour 2010

Wyszedłem z domu na koncert w ubiegły czwartek. Wróciłem dzisiaj w nocy. Boli mnie gardło, strzyka w boku, wyglądam jak swój własny mug shot i jestem święcie przekonany, że jeśli się nie wyśpię to umrę w przeciągu 24 godzin. Dzieci ledwie mnie poznały, a żona najwyraźniej nie wie, czy cieszyć się, że wreszcie wróciłem, czy boczyć, że tak długo mnie nie było. Jestem uboższy o parę złotych, rozpadły mi się moje ulubione buty i nie mogę się doszukać jednego ważnego kabelka, ale to, co zobaczyłem i usłyszałem to moje i nikt mi tego nie odbierze.

Najpierw OFF Festival Club Katowice. Ed Wood zabawny, Cieślak z Księżniczkami spodziewanie dobry, Scout Niblett przemiła i dobra nadspodziewanie. Połączenie „We’re All Gonna Die” z „We Are The World” słodkie i wszystko o tej postaci mówiące. Tu fajne foty.

O ósmej rano następnego dnia siedziałem już w samolocie do Londynu. Cud, że wystartował, bo kiedy wjechał na pas rozszalała się śnieżyca. Poprzedni lot mi odwołali, bo Gatwick pokryte zaspami i gdyby skasowali również ten, nie dotarłbym na pierwsze w moim życiu All Tomorrow’s Parties i byłoby mi bardzo przykro. Na szczęście jakoś dowlokłem się do Butlins w piątek, późnym wieczorem, ale byłem tak skatowany, że niewiele widziałem. Cóż, dwunastogodzinna podróż to nie w kij dmuchał, szczególnie w grudniu i – mowa o ostatnim, prawie dwugodzinnym odcinku – w towarzystwie pijanych angielskich nastolatków (nie jechali na ATP!, ale na lokalną zabawę), którzy są trzy razy głośniejsi od pijanych polskich nastolatków. A ja już jestem na to za stary.
Dopiero w sobotę na własnej skórze poczułem, jak dobre jest ATP, tym razem odbywające się pod kuratelą Godspeed You! Black Emperor. Festiwal-marzenie, zarówno pod względem organizacyjnym (te kolejki grzecznie czekające na miejsce przy barierkach!), jak i artystycznym (oprócz gospodarzy m.in. Neurosis, The Dead C, Nomeansno, Deerhoof, Cluster, Scout Niblett). A kiedy już nad ranem wracaliśmy zmiażdżeni nawałem wrażeń do domku, w telewizorze czekały nas szalone wizje Jodorowsky’ego i tym podobne przysmaki, bo GY!BE zaprogramowali na czas trwania festiwalu kanał filmowy, nadający 24/7. A organizatorzy ATP drugi, na wypadek gdyby obcinane fistaszki od Jodorowsky’ego nie wszystkich bawiły. Tu relacja z soboty i ładne foty Piotrka (dzięki za wyciągnięcie mnie z domu!), a tu relacja z dnia następnego.

Dzień wolny w Londynie – w sklepach z zabawkami w okresie przedświątecznym oczywiście masakra, ale miałem zamówienia, bez których nie mógłbym się w domu pokazać, więc jakoś stawiłem czoła żywiołowi. W HMV masakra niemniejsza, ale to już mój żywioł, więc zanurkowałem z rozkoszą. Półki z kompaktami kurczą się nawet w Londynie, ale w porównaniu z obraźliwą dla fanów muzyki ofertą Empików czy Media Marktów to wciąż eldorado. I ceny okazyjne. Mniam.

Miałem wylądować w Krakowie ok. 20.00 i przynajmniej jeden wieczór spędzić w domu, ale okazało się, że Balice (i Pyrzowice też) zasypane czy może zamglone – w każdym razie lądujemy o dziewiątej w… Łodzi. Trzeba jednak przyznać odpowiednim służbom, że na autokary nie musieliśmy czekać pół nocy i że w miarę sprawnie to poszło: ok. trzeciej nad ranem byłem w domu. A już wieczorem Laibach – w repertuarze wyraźniej niż zwykle nawiązującym do chlubnej przeszłości grupy. Fajny koncert, ale pustawo. Szkoda, że w Polsce Rammstein wypełnia Spodek, a Laibach nie może sobie poradzić z Kwadratem. Ale cóż, Słoweńcy nie mają wysokobudżetowych klipów, za to zajmują się tak mało seksowną tematyką jak polityka i historia, pewnie tu leży pies pogrzebany.

Dzień później Zbyszek Hołdys w Stodole, a nazajutrz kolejny powrót z zaświatów, czyli Swans. Potem znowu Kraków, czyli Immolation i Napalm Death. Było tego dobra więcej, ale na poprzednie kapele się spóźniliśmy lub (jak w przypadku Macabre), nie zdążyliśmy się przedrzeć przez tłum znajomych (wielu nie widziałem od lat i przemiło było pogawędzić) do sali, w której miały miejsce tańce i śpiewy. Immolation miazga, to chyba jedyny zespół deathmetalowy, który NIGDY mnie nie zawiódł, a poza tym prezentuje idealną dla mnie proporcję pomiędzy techniką a brutalną siłą. Wydawało mi się tylko, że jest trochę za cicho, ale pewnie dwa koncerty Neurosis i jeden Swans w przeciągu paru dni zepsuły mi uszy. Albo głowę. Napalm Death jeszcze lepsze, bo a) głośniejsze, b) po punkowemu konkretne, c) ze znakomicie dobranymi piosenkami. Godne zwieńczenie mojej zimowej trasy. No bo co można jeszcze chcieć zobaczyć po Napalm Death? 🙂

Katovitz

Na październikowej konferencji New Directions gościli przedstawiciele festiwalu Spot, organizowanego w duńskim mieście Aarhus od dobrych kilkunastu lat. Przyjechało ich trzech. Facet, który odpowiada za finanse imprezy, drugi, który koordynuje festiwal z ramienia miasta oraz trzeci, który siedzi w Brukseli i robi co może, by promować Spot – i przy okazji duńską muzykę – poza granicami kraju. Zadałem im pytanie, jaki wpływ na imprezę mają wybory samorządowe i zmiana władz miasta. Odpowiedzieli zupełnie nieadekwatnie. Podejrzewałem więc, nauczony naszym, polskim doświadczeniem, że to drażliwy temat, więc tym bardziej postanowiłem ich docisnąć. Zapytałem jeszcze raz. Okazało się, że nie zrozumieli pytania.
– Ale dlaczego nowe władze Aarhus miałyby występować przeciw festiwalowi?! – robili wielkie oczy.
Nie umiałem odpowiedzieć.

Do zobaczenia na Off Festiwalu w Katowicach.

Ona temu winna..

Sezon letnich festiwali uważam za zamknięty. Choć oczywiście ostrzę sobie zęby na Sacrum Profanum, gdzie zamierzam zobaczyć najwięcej jak się da (Aphex Twina reklamować nie muszę, ale kto przegapi szokujący show Cunninghama ten kiep – bo to za chwilę będzie zakazane ;-)) i zarazem żałuję, że nie mogę być w tym samym czasie w stolicy na Skrzyżowaniu Kultur i w Łodzi na Soundedit. To nie koniec mocnych jesiennych wrażeń, by wspomnieć tylko Unsound (Sunn O))) i Biosphere – aua!), Free Form Festival, czy Ars Cameralis, którego organizatorzy jak Filip z konopi wyskoczyli z rewelacyjnym line-upem, w skład którego wchodzą m.in. Yo La Tengo (nowa płyta – „Popular Songs” – przepyszna!), Micah P. Hinson, Ramallah Underground, Grizzly Bear, Andrew Bird i… David Lynch (nie mam pojęcia w jakiej roli).
Dzieje się więc, oj dzieje, ale nie da się ukryć, że lato minęło. Poniżej więc zupełnie subiektywna, nieprzemyślana i nieostateczna lista

Dziesięciu Najmocniejszych Festiwalowych Momentów „Lato 2009”

1. Po kilkuminutowym, niepokojącym wstępie (wokalista chodził ludziom po głowach, zanim zabrzmiała jakakolwiek nutka) głośniki plunęły kyussowskim riffem, bębniarz ruszył z kopyta, wokalista rozpoczął swój lament. Zaczął się koncert Monotonix. Zakotłowało się, tłum zafalował niespokojnie, chmura piasku buchnęła w górę. Bramkarze zrobili dziwne miny. A mnie opanowało bezcenne uczucie, będące połączeniem euforii, ulgi (że jednak się udało) i lęku (że zaraz ten chaos wymknie się spod kontroli i skończę w więzieniu). To był bardzo rockandrollowy moment. Piękny 🙂

2. James do festiwalu Coke Live pasowali jak kwiatek do kożucha, ale cóż to ma za znaczenie, skoro dali jeden z najpiękniejszych koncertów sezonu? Kiedy grali „Sometimes” (…when I look deep in your eyes, I swear I can see your soul) miałem łzy w oczach.

BTW, Redaktor-Którego-Nazwiska-Nie-Wymienię-Ale-Przecież-Wiecie opowiadał potem z przejęciem, jak „ten transseksualista grający na trąbce ocierał się o Jamesa”. Łyżkami go można jeść. Za to zasłyszanej tego samego dnia anegdoty, której głównymi bohaterami są „Sometimes” i Robert Gawliński nie mogę powtórzyć, choć przednia…

3. Jestem rozdarty, niczym sosna z „Doktora Judyma”. Na jednej scenie dopiero się rozkręca Madness (jestem zachwycony, tym bardziej, że w nowych aranżach starych hitów więcej jest swingu, niż ska), a na drugą, bardzo odległą, już wchodzą Faith No More. Wybrałem Faith No More, popędziłem tam na złamanie karku, żeby nie uronić ani minutki i… teraz żałuję. Ale wiem, że gdybym zdecydował się zostać do końca występu Angoli, też bym żałował. Oby więcej takich powodów do rozpaczy.

4. Morrissey gra na bis „First of The Gang to Die”, a ja śpiewam, śmieję się i płaczę jednocześnie. Taki ze mnie wrażliwiec. Ale pół Stodoły ma to samo.

5. Jest noc. Ja idę po bruku duszy swej, a Animal Collective produkują się na jarocińskiej scenie. Jeden z najważniejszych zespołów XXI wieku gra dla garstki oddanych fanów (przetrwali deszcz, chłód i Kazika Na Żywo!) i niestety trochę liczniejszej gromadki osobników zbyt najebanych, by trafić do namiotu. Amerykanie przygotowali naprawdę intrygujący show, ale co z tego, skoro co cichsze momenty, tudzież zapowiedzi utworów zagłuszał bełkotliwy śpiew: „Ona temu winna, ona temu winna, pocałować go powinna…” Surrealistyczne doświadczenie.

6. Na skąpaną w błękitnym świetle scenę wchodzą The National i zaczynają grać. Od „Start a War”, lepiej nie mogli. Matt ma nie tylko niesamowity głos, ale i osobowość. Jest desperatem, zatraca się w muzyce, czasem śpiewa, albo krzyczy bez mikrofonu. Porusza się jak człowiek chory, udręczony… Lubię takich, wierzę im.

7. Zestaw perkusyjny, którym nie wzgardziłby Dave Lombardo, za stołem DJ, przed nami Lupe Fiasco. Żadnych efektów specjalnych, kostiumów, wizualizacji. Bez nadętych tyrad pomiędzy numerami. Ale jaki koncert, uch! Świetne podkłady, doskonała dynamika i mistrzowski flow rapera z Chicago. Znakomite. Dobre wrażenie pogłębiła krótka rozmowa, którą miałem okazję przeprowadzić z Lupe po koncercie. Sympatyczny, bystry i bardzo skromny facet. Choć oczywiście zna swoją wartość. Tego samego wieczoru, na tej samej scenie, pojawił się 50 Cent ze swoją ekipą. Jaka piękna ilustracja różnicy pomiędzy treścią a formą!

8. Lubię płytę, ale takiej masakry się nie spodziewałem. Pierwszy dzień Open’era, Łąki Łan zamykają scenę w namiocie. Robią to przez dwie godziny z okładem, pozostawiając Waszego Sługę Uniżonego w stanie bliskim agonii (przez jakiś czas podskakiwałem, nie dało się ustać spokojnie), zaś małżonkę moją w euforii. Niby wiedziałem, że ci panowie to miotacze, ale tak czy owak, na żywo imponują sprawnością techniczną, wszechstronnością, zaangażowaniem, humorem i – jasna sprawa – kostiumami. Niezły lot.

9. To nie był jakiś wybitny koncert. Słońce dopiero zachodziło, dźwięk nie bardzo się zgadzał, a publiczność NA PEWNO nie przyszła na Manic Street Preachers. Ale gdyby to był lepszy koncert, pewnie wymieniłbym go na pierwszym miejscu, tak bardzo robi mi ten zespół. Nowa płyta również.

10. Myślałem, że Hali Wisły nie da się nagłośnić, ale wiking, który kręcił gałkami dla Meshuggah wykazał, że jestem dupa nie znawca. Z czego bardzo się cieszę, bo zostać przejechanym, poćwiartowanym i rozwałkowanym przez Szwedów to przeuroczy sposób na spędzenie wieczoru. Wybitny zespół, który bardzo wyraźnie wskazał innym gwiazdom Knock Out Festival (no, może poza The Dillinger Escape Plan), że ich miejsce jest w skansenie. Szkoda tylko, że naśladowców mają zwykle nieudolnych, ale to już zupełnie inna historia…

A jak tam wspomnienia sezonu u Państwa? Tylko proszę się nie skupiać nadmiernie na Radiohead, bo z zazdrości będę kasował. 😉

SMS z Offa

Koncert Monotonix. Obserwujemy go ze sceny, bo zespół gra pomiędzy ludźmi. Totalny chaos, rock’n’roll w najczystszej postaci, absurdalny humor („Zróbmy rewolucję wąsaczy!”) i całkiem fajna, chwilami niemal kyussowska gitara. Monotonix dowiedli, że można mieć kosmos na koncercie i nawet „scenę 360 stopni”, nie wydając na to ani centa. U2 mogłoby się wiele od nich nauczyć 😉 Niewiarygodny show, o dyskretnym uroku zamieszek ulicznych, który – mógłbym przysiąc – lada moment wymknie się spod kontroli.

Ochroniarze z Fosy robili co mogli, by nie zepsuć ludziom zabawy, ale zarazem nie dać im się nawzajem pozabijać. Jeden z nich, typ komandosa, kiedy w końcu wydostał się z tej plątaniny rąk, nóg i kabli, otrzepuje się z piasku i dzieli wrażeniami z kolegą:
– Kurwa, dziewięć lat robię w tym fachu i pierwszy raz dałem się zaskoczyć.

Monotonix!!! \m/

A jednak Polska jest wporzo

OK, to oficjalne. Polska jest wporzo, a Solidarność jednak była fajna. Do wczoraj nie byłem pewien, ale skoro U2 wybrali właśnie mnie, kolegę i kolegi żonę, i jeszcze paru innych, to coś musi być na rzeczy. A mogli wzgardzić górą naszych polskich złotych. Bono mógł przecież w tym czasie ratować afrykańskie wioski, cudownie uzdrawiać chorych na świńską grypę albo grać w remika z Obamą, ale nie! Nein! No! Niet! Ten wielki człowiek bohatersko poświęcił się dla nas, dla wolności, dla Wałęsy, dla stoczniowców, dla Polaka-papieża i przyjechał do Chorzowa. Polskiej flagi dotknąć się nie brzydził i jeszcze powiedział publicznie, że jesteśmy super. Och! Ach! Chyba naprawdę jesteśmy super…

Tak, wierzę, że koncert był świetny, bo U2 to bardzo dobry zespół i chciałbym cholera zobaczyć z bliska tę pajęczastą scenę. Ale wybrałem innego rodzaju emocje. Nie można mieć wszystkiego.

Nie, nie mogę już dłużej wytrzymać medialnego piania o tym, jak bardzo U2 kochają Polskę i jakim wzruszającym przeżyciem było machanie narodowymi barwami w trakcie „New Year’s Day”. Ludzie, naprawdę U2 i Sabaton muszą was uczyć patriotyzmu?

Konkurs bez nagród: Wszystkich, którzy znają na pamięć tekst „New Year’s Day” i czują się w związku z tym szalenie dumni ze swojej nowoodkrytej tożsamości narodowej, proszę o sprawdzenie czy znają również pełny tekst „Mazurka Dąbrowskiego”. Wiem, nie opłaca się uczyć, bo żadna gwiazda z zagranicy tego na koncercie nie zagra…

Swoją drogą, ja również wczoraj przeżyłem chwile patriotycznych wzruszeń, choć nieco innego rodzaju. Otóż okazało się, że pierwszy dzień Off Festivalu należał zdecydowanie do reprezentantów Polski. Brawo!

Dezerter na defiladzie

Guess who’s back?! Myśleliście, że wytrzymam do września? Naiwni… 😉

Puszczam sobie TV wieczorową porą, a na Polsacie powtórka warszawskiego koncertu z okazji 20 rocznicy prawie wolnych wyborów. Republika z Lipą na wokalu, Kukiz śpiewa „Skórę”, Lady Pank z kartkami na mięso na telebimach i „Zamkami na piasku” na ustach…
Sprawdzam, co na TVN-ie, a tu proszę – świeżutki koncert pod tytułem „Pamiętamy’44 – Gajcy”. Dezerter w telewizji! Ostatni raz takie cuda widziałem w połowie lat 90., kiedy publiczna puszczała wieczorami wszystko, lub prawie wszystko, co fajne. Bardzo dobry koncert, nie powiem. Ale – cytując wieszcza Janerkę – ból targa mym trzewiem.

Cieszyłbym się jak dziecko, gdyby dwaj najwięksi nadawcy komercyjni pokochali nagle muzykę, gdyby zainteresowali się polskim rockiem i zaczęli go puszczać, niechby nawet po północy. Ale nie, nic z tego, cudów nie ma. Jak mieli w dupie dobrą muzykę, tak mają. Ta dzisiejsza klęska urodzaju to tylko odprysk nowej mody na rockowe akademie, zapoczątkowanej przez Lao Che (zupełnie nieświadomie, bo kiedy lata temu opowiadali, że pracują nad płytą o Powstaniu Warszawskim, wszyscy pukali się w czoło). Dla komercyjnych stacji takie śpiewane obchody świąt narodowych to dar od niebios, bo na pewno słupki większe, niż przy filmach dokumentalnych, czy uroczystym składaniu wieńców. Dla wykonawców z kolei to dziś jedyna okazja, żeby pokazać się szerszej publiczności, przypomnieć o swoim istnieniu, albo w ogóle (jak w przypadku niektórych artystów z projektu „Gajcy”) po raz pierwszy zaistnieć w telewizorze. Parę groszy też pewnie wpadnie, co jest rzeczą nie do pogardzenia, szczególnie w czasach, kiedy płyt nikt nie kupuje (ukłony w stronę empetrójkowiczów) i nikt nie sprzedaje (jeszcze głębsze ukłony w stronę Empiku), a na koncerty polskich artystów mało komu chce się kupić bilet. Nie mam więc żalu do artystów, raczej jest mi ich żal. Bo choć na co dzień mówią rzeczy może i mniej ważne, a już na pewno w formie mniej zgrabnej, niż wiersze Tadeusza Gajcego, zasługują na to, by ich wysłuchać. Ale tego wam już Polsat i TVN nie pokażą, to żadna atrakcja. Łatwiej i taniej puścić powtórkę amerykańskiego serialu, albo namówić sponsora na finansowanie okraszonej żałosnymi dowcipasami bieganiny z kamerą po nadmorskich dyskotekach.

Co robić? Wyłączyć telewizor i marsz na koncert. Najbliższa okazja, żeby się napaść świetną muzyką to oczywiście Off Festival w Mysłowicach. Zapraszam tym goręcej, żem palce maczał w scenie Miasta Muzyki, gdzie wystąpią szaleńcy z Monotonix (to będzie ma-sa-kra!!!) oraz Gaba Kulka, Von Zeit, Complainer & The Complainers, Kumka Olik i Skinny Patrini. Będą też laureaci konkursu dla młodych, zdolnych. Bardzo różni – White Rabbit’s Trip, Maria Celeste i Janek Samołyk – a wszyscy fajni. Jeśli Janek za chwilę nie podpisze kontraktu płytowego, obiecuję w przyszłym roku obejrzeć wszystkie odcinki „Projektu plaża” (pewnym pocieszeniem jest to, że współprowadzi go Dorota Gardias ;-)).

Zmiana warty

Miałem napisać o Opolu, ale teraz to już chyba musztarda po obiedzie, co? Zresztą, nad czym tu się rozwodzić? Nowe pomysły na show dla emerytów – jak apgrejdowane „Jak oni śpiewają?” – chwyciły, słupki poszły w górę, na Woronicza pewnie świętują. Nie byłem jednak na tyle zdesperowany, żeby na to patrzeć, więc nie mam zdania. Premiery – niektóre złe, inne przyzwoite, rewelacji nie było. Wyszkoni i Maleńczuk rzeczywiście dali radę, choć nie spodziewałem się, że ludzie zagłosują na Maleńczuka. Może pomogła mu zmiana imidżu? Już nie jest Nickiem Cavem, teraz przypomina raczej Kazimierę Szczukę.
Debiuty. Dobrze, że młodzież śpiewała covery, bo dziesięciu słabych piosenek w wykonaniu nieznanych wykonawców nikt by nie przetrwał. Niestety, aranżacje koszmarne. Superduety też nie były takie super, szczególnie przedstawiciele młodego pokolenia dali ciała, w konfrontacji ze starymi wyjadaczami. Tylko Kasia Cerekwicka mogła zabłysnąć, bo nie dość, że sama umie śpiewać, to jeszcze Marek Jackowski, na którego trafiła, nie potrafi 😉
Jeśli chodzi o realizację telewizyjną, to muszę odnotować jedną zmianę na lepsze. TVP wreszcie odchodzi od zaśmiecania sceny tłumem tancerzy i innych żywych rzeźb, co było przekleństwem wszelakich festiwali, gali i koncertów telewizyjnych przez długie lata. Tylko Steczkowska nie zauważyła, że coś się zmienia i śpiewała do góry nogami. Trochę było mi jej żal… Przegnanie hord tancerzy to kroczek w dobrym kierunku. Bardzo mały, bo wykonawcy wciąż jeszcze nie zostali na tyle docenieni, by na nich skupić uwagę. Choreograf co prawda popadł w niełaskę, za to nastał czas scenografa. Gdybym dzień po koncercie spotkał na ulicy któregoś z debiutantów, nie byłbym go w stanie rozpoznać. Za to te diody, tę orgię świateł, zapamiętam do końca życia.

Swoją drogą, zwróciliście uwagę na opolskie zaklinanie rzeczywistości? Superjedynki, Superduety… Jest super, jest super, więc o co ci chodzi?

Cóż, chodzi mi o to, że Opole nie jest festiwalem muzycznym i nie trzeba od niego wymagać odkrywania nowych talentów czy wywracania gustu statystycznego Kowalskiego do góry kołami. Opole to rozrywka telewizyjna. Zabawa z muzyką w tle. To wszystko, cudu nie będzie. Od wspierania młodych, zdolnych są inni. Zauważyliście? Jeszcze parę lat temu totalna posucha, zero dopływu świeżej krwi na scenę. Dzisiaj każdy szanujący się festiwal, a jest ich z roku na rok coraz więcej, ma swój konkurs dla debiutantów. I bardzo dobrze, niech będzie ich jak najwięcej. Niech się te zespoły pościgają, posłuchają jak gra konkurencja, uczą od siebie nawzajem, powycierają sceny od Bałtyku do Tatr – to będzie lepiej. Już jest lepiej!

Przesłuchuję nagrania kapel, które chcą zagrać na scenie Miasta Muzyki na mysłowickim Off Festivalu. Zgłosiło się ponad 200 zespołów, więc nie tak łatwo się przez to przedrzeć. Tym bardziej, że nie wszyscy – delikatnie rzecz ujmując – są już gotowi od wyjścia z garażu. Inni może i są gotowi, ale nie są bohaterami mojej bajki i ćwiczą jakieś grandżo-polo, albo krainę łagodności. Ale nawet po odsianiu tych, co nie potrafią i tych, co nie pasują, zostało kilkadziesiąt ciekawych grup. Jestem w szoku. Do tej pory Offowy konkurs wyglądał mniej więcej tak: cały tłum nieciekawych i przypadkowych zgłoszeń plus kilka perełek. Teraz pereł jest znacznie więcej i boję się, że nagród nie starczy, że trzy miejsca na festiwalu to zbyt mało, by je wszystkie wyłowić. Oraz życzę sobie, wam i naszym utalentowanym artystom, żebym miał tylko takie zmartwienia…

Herostratesów dziewięciu (a wszyscy z Mysłowic)

Gdyby nie zespół Myslovitz, do dzisiaj pewnie nie wiedziałbym, że Mysłowice i Myślenice to dwa różne miasta. Gdyby nie wymyślony przez wokalistę Myslovitz festiwal, mój jedyny kontakt z tym miastem ograniczyłby się do pewnego nocnego powrotu z heavymetalowego koncertu w katowickim Spodku, kiedy to błądząc po fatalnie oznakowanych śląskich drogach, trzy razy pod rząd zamiast na autostradę do Krakowa wjeżdżaliśmy na jakieś peryferia Mysłowic… Ale nie da się ukryć, że Off Festival jest, ma się dobrze i właśnie za jego sprawą w ciągu ostatnich trzech lat spędziłem w Mysłowicach w sumie 10 uroczych dni, sypiając w tamtejszych hotelach, jadając i popijając w lokalach, robiąc zakupy w mysłowickich sklepach. Nie ja jeden. Było nas kilka tysięcy. Ile kasy mogliśmy wydać? Milion złotych? Pięć milionów? Dziesięć? Nie wiem, nie znam się, niech mądrzejsi ode mnie policzą.

Bernard Pastuszka, Jolanta Charchuła, Bożena Podbielska, Damian Sojka, Jerzy Stolorz, Daniel Jacent, Anna Myśliwiec, Piotr Oślizło, Józef Zajkowski – oto radni miasta Mysłowice, których nazwisk nigdy w życiu bym nie poznał, gdyby nie fakt, że stają na głowie, by Off Festival ze swojego miasta wyrzucić. Chodzi o dotację w wysokości 280 tysięcy złotych, której nie chcą imprezie przyznać, bo są skonfliktowani z prezydentem Mysłowic, niejakim Grzegorzem Osyrą, więc próbują mu dokopać likwidując imprezę, którą ów lubi i wspiera. Nie wiem, z jakiego powodu państwo radni drą koty z prezydentem i może nawet racja jest po ich stronie, ale wiem, że cokolwiek by to nie było, festiwal powinni chronić za wszelką cenę. Prezydentowi niech spuszczą łomot w sądzie (jeśli są ku temu podstawy), albo przy urnach wyborczych (jeśli potrafią) – a nie przez sekowanie imprezy, dzięki której na ten jeden przedłużony weekend ich miasto zamienia się w jeden z najjaśniejszych punktów na polskiej mapie kultury. A to przecież dopiero Offu nieśmiały początek!

Jest wiele ładniejszych miast niż Mysłowice, wiele dysponuje lepszym zapleczem, znalazłyby się i takie, w których władze samorządowe solidarnie pracują nad lepszą przyszłością dla swojej małej ojczyzny, zamiast brać się za łby z byle powodu. Off bez problemu znajdzie sobie nową, bardziej gościnną siedzibę. Podobno Katowice już złożyły Arturowi ofertę… Dla mnie bomba, bo choć kąpielisko Słupna to ładne miejsce, w Katowicach hotele lepsze i łatwiej dojechać.

Jeżeli w Mysłowicach Off Festivalu nie chcą, to znaczy, że na niego nie zasługują. Listów otwartych do tamtejszych władz pisać więc nie zamierzam, pod protestami i odezwami się nie podpiszę. Niechże kopią pod sobą dołki nie niepokojeni przez nikogo. A za te zaoszczędzone 280 tysięcy niech postawią znaki, dzięki którym nie będę musiał już nigdy do ich miasta zabłądzić.